مؤسسه آموزشی‌ ـ پژوهشی مذاهب اسلامی در راستای عمل به فرمايشات رهبر معظم انقلاب در راستای تعامل علمی مذاهب و آشنايي تخصصی طلاب و روحانيون تشيع به مبانی کلامی و فقهی و سياسی مذاهب اسلامی در سال 1370 هجری شمسی در قم فعاليت خود را آغاز نمود.

اين مؤسسه وابسته به دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت می باشد که با توجه به ضرورت حضور روحانيون تشيع در مناطق اهل‌سنّت در راستای تعامل و ارتباط با پيروان ديگر مذاهب تاسيس گرديد و تاکنون دانش‌پژوهان زيادی را آموزش داده است که در کارهای علمی و اجرايي مرتبط با مذاهب اسلامی مشغول به فعاليت می‌باشند.

اهداف تشکيل مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی:

با يک نگاه کلی می‌توان موارد ذيل را از اهداف و ضرورت تشکيل اين مؤسسه نام برد:

• تربيت نيروی متخصص و مسلط به مبانی کلامی، فقهی، حديثی و سياسی ـ اجتماعی در حوزه مذاهب اسلامی؛
• نشر فرهنگ تقريب و اتحاد و انسجام اسلامی، مقابله با تفکرات افراطی، رفع بدبينی پيروان مذاهب و پرورش طلاب و روحانيون با تفکرات تقريبی جهت ايجاد همگرايي در بين امّت اسلامی؛
• تربيت مبلغان و خطبای مسلط و متخصّص در مبانی مذاهب اسلامی جهت ارتباط با پيروان مذاهب در مناطق اهل‌سنّت داخل و خارج از کشور و استفاده از فرصت تبليغ در ايام تبليغی جهت حضور مبلغان در مساجد و مدارس و نماز جمعه‌های اهل‌سنت و برقراری ارتباط با پيروان مذاهب؛
• پاسخگويي به شبهاتی که عليه مبانی اصيل اسلام و تشيع و مکتب اهل‌بيت(علیهم السلام) و نظام جمهوری اسلامی وجود دارد و نیز تقويت نهضت پرسشگری و پاسخگويي؛
• مقابله با تفکرات افراطی سلفی و وهابی و گروههای تکفيری، پاسخگويي و مناظره علمی در جهت مقابله با اين تفکر غلط؛
• تربيت نيروهای متخصّص و مسلط به مذاهب اسلامی جهت تدريس در حوزه‌های علميه، دانشگاهها و مراکز فرهنگی داخل و خارج از کشور؛
• تربيت مديران اجرايي و ائمه جمعه و جماعات مسلط به مبانی مذاهب اسلامی جهت حضور در مناطق قومی و استانهای مشترک (سيستان و بلوچستان، هرمزگان، گلستان، کردستان، کرمانشاه، گيلان، بوشهر، آذربايجان غربی و....)؛
• پژوهش و تأليف کتاب و مقالات با رويکرد تقريبی و انديشه‌های مذاهب اسلامی و تبيين ديدگاه‌هاي فقهي و اعتقادي مذاهب اسلامي؛
• تربيت طلاب و دانش پژوهان زبده و متعهد جهت مناظرات تخصّصی و گفتگو با پيروان مذاهب و تشکیل کرسی‌های آزاد انديشی؛
• تدوين متون علمی در زمینه‌های: فقه، کلام، فلسفه، حديث مقارن و تهیه کتاب‌های درسی جهت تدريس در حوزه‌های علميه و مراکز تخصّصی؛
• آموزش عمومی طلاب و روحانيون بومی استان‌های قومی (استان‌هايي که شيعه و اهل‌سنّت به صورت مشترک حضور دارند و تسلط و آشنايي آنها با عقايد مذاهب و نحوة تعامل و شيوه‌های پاسخگويي به شبهات؛
• آموزش غير حضوری طلاب و روحانيون مستقر در مناطق اهل‌سنّت با رويکرد تعامل و آشنايي با مبانی مذاهب اسلامی و پاسخگويي به شبهات؛
• تاسيس کتابخانه تخصّصی با رويکرد مذاهب اسلامی جهت استفاده محققان و پژوهشگران (اين کتابخانه دارای بيش از هفت هزار عنوان کتاب در رابطه با موضوعات مختلف مرتبط با مذاهب اسلامی می‌باشد)؛
• ايجاد پايگاه اطلاع رسانی مذاهب اسلامی با چهار دامنه و آدرس: (mazaheb.ir,com,org,net) با رويکرد علمی در زمينه‌های مقالات مرتبط با مذاهب اسلامی و پاسخگويي به شبهات؛
• پشتيبانی از همايش‌های علمی مربوط به مذاهب اسلامی در داخل و خارج از کشور خصوصاً همايش علمی ـ تحقيقی مذاهب اسلامی که هر ساله در استان سيستان و بلوچستان برگزار می‌شود که در سال 1398 سی و یکمین همایش فراخوان داده شده است
• جمع‌آوری شبهات و پرسش‌های تخصّصی مذاهب اسلامی و پاسخگويي به آن (اين پرسش و پاسخ‌ها در قالب کتاب و مقالات چاپ و در دسترس علاقمندان می‌باشد)؛
• برگزاری نشست‌های علمی و تخصّصی در رابطه با مذاهب اسلامی (از جمله: پاسخ به شبهات عزاداری، غديرشناسی و پاسخ به شبهات، عدالت صحابه از نظر مذاهب اسلامی و شيوه‌های تبليغ در مناطق اهل‌سنّت و...)؛
• تهیه وتدوين نرم افزارهای علوم اسلامی در موضوعات مرتبط با مذاهب اسلامی (از جمله: پرسمان نور و بانک پرسش و پاسخ، جرعه‌ای از غدير، عاشورا پژوهی و پاسخ به شبهات و...).

ارکان و ساختار مؤسسه :

• مؤسس: نماينده محترم مقام معظم رهبری در امور اهل‌سنّت سيستان و بلوچستان
• رياست مؤسسه
• معاونت آموزش
• معاونت پژوهش
• معاونت اداری مالی و پشتيبانی
• مديريت تبليغ و اعزام مبلّغ
• مديريت طرح و برنامه
• مديريت روابط عمومی
• انفورماتیک
• حراست

 معاونت پژوهش

همزمان با تأسيس و شروع به کار اين مؤسسه و با هدف پاسخگويي به شبهات و پرسش‌هاي مذهبي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي مطرح در استان سيستان و بلوچستان این معاونت، فعاليت خود را آغاز و پس از اندک مدتي به عنوان يکي از مراکز پژوهشی معتبر به توسعه فعاليت‌هاي خود در جهت اهداف تعريف شده مؤسسه، پرداخت و با سرعت، دامنة پرسش‌هاي دريافتي از استان فراتر رفته و ساير استان‌هاي مرزي، مراکز پژوهشي داخل و خارج از کشور را تحت پوشش قرار داد. همچنين راه‌اندازی پايگاه اطلاع‌رسانی و پاسخگويي به شبهات اينترنتی از اهداف مهم اين معاونت می‌باشد.

علاوه براين فعاليت‌ها، تأليف کتاب و مقالات در موضوع فرق و مذاهب، تشکيل کارگاه‌هاي پژوهشي، تشکيل بانک اطلاعات و اجراي پروژه‌هاي تحقيقاتی ديگر از جمله‌ي فعاليتهاي اين معاونت به شمار مي‌رود.

معاونت آموزش:

معاونت آموزش از ارکان اصلی و مهمترين بخش از مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی است که رسالت و وظيفه اصلی آن، تربيت طلاب و فضلای مسلط به مبانی مذاهب و پاسخگو به شبهات می‌باشد.

اين معاونت از ابتدای تاسيس مؤسسه مذاهب اسلامی تا سال تحصيلی1382-1381 نُه دوره آموزشی را به صورت عمومی، تحت عنوان «آشنايي با مبانی اهل‌سنّت» برگزار نموده است و با ضرورت شکل‌گيری رشته تخصصی مذاهب اسلامی و مساعدت شورای عالی حوزه‌های علميه، رشته تخصّصی مذاهب اسلامی با دو گرايش کلام و فقه تصويب شد و تاکنون (1398) دانش پژوهان هجده همین دوره تخصّصي مشغول به تحصيل می‌باشند.